شاهین به عنوان نخستین خودرو داخلی گروه سایپا است که در آن از فرمان برقی استفاده شده است که به نوعی مدرن ترین فناوری برای فرمان در خودرو است. این فرمان برقی خودرو شاهین اگرچه ویژگی‌های مثبت زیادی دارد اما بعضی خطاها و مشکلات را تا به امروز همراه خود داشته است. اگر میخواهید بدانید چرا فرمان خودرو شاهین شما سفت شده است یا خطای بررسی قفل فرمان برقی را در صفحه کیلومتر شاهین خود مشاهده می‌کنید؛ این مطلب را از دست ندهید.
انواع فرمان در خودروهای سواری
اگر بخواهیم ابتدا نگاهی به فناوری های استفاده شده در فرمان خودروهای سواری بیاندازیم به طور کلی میتوان سه نوع فناوری را در سال های اخیر اشاره کرد:
فرمان های مکانیکی: فرمان های مکانیکی در واقع یکی از نخستین مدل هایی بود که در خودروهای سواری از آن استفاده شد. فرمانی که نمونه مشابه آن را در خودرو پیکان و خودروهای دهه 50 به صورت کامل مشاهده می‌کردیم. این فرمان به صورت کاملا مکانیکی عمل کرده و شما در زمان چرخش فرمان، به کمک چرخ دنده قدرت را به لاستیک‌ها منتقل می‌کنید و فرمان را میچرخانید. بزرگترین ضعف این مدل فرمان ها سفتی بیش از حد آن ها خصوصا در زمانی که خودرو در حال درجا بود و قصد چرخاندن فرمان داشتید، بود. این فناوری تقریبا امروزه در تمام سطح جهان و البته ایران منسوخ شده است.
فرمان های هیدرولیکی: نوع دوم فرمان های رایج که امروزه در بسیاری از خودرو های داخلی شاهد آن هستیم، فرمان هیدرولیکی است. این فرمان از نظر ساختاری بسیار شبیه به فرمان های مکانیکی است با این تفاوت که یک روغن و پمپ هیدرولیک به شما در چرخش ساده تر چرخ ها کمک می‌کند. در فرمان هیدرولیکی ما شاهد یک روغن هیدرولیک هستیم که در زمان چرخش فرمان روغن به کمک فرمان آمده و به کمک پمپی که دارد و فشار ایجاد شده در روغن به شما در چرخش ساده تر فرمان کمک می‌کند. از مهم ترین ویژگی این مدل فرمان میتوان به نرمی آن اشاره کرد اما عموما هزینه نگهداری آن بالاست و از سوی دیگر فرمان شما در همه حالت ها از جمله درجا یا در حال حرکت با سرعت بالا نرم است که همین نکته می‌تواند در سرعت های بالا خطرآفرین باشد.
فرمان برقی: فرمان برقی به نوعی پیشرفته ترین فناوری است که این روزها در خودروهای داخلی شاهد آن هستیم که در خودروهای محدودی از جمله شاهین و 207 قابل مشاهده است. فرمان برقی بر خلاف هیدرولیکی که به کمک پمپ و روغن کار می‌کرد به صورت کامل الکترونیکی است و به کمک برق چرخش خود را انجام و مدیریت می‌کند. این فناوری این روزها بسیار رایج است و تقریبا تمام خودروهای خارجی از فرمان برقی برای خودرو خود استفاده می‌کنند اما در ایران تعداد محدودی از خودروها از این فناوری بهره می‌برند.
فرمان برقی چگونه کار می‌کند؟
فرمان برقی همانطور که از نامش پیداست به کمک برق تحریک پذیر بوده و چرخش خود را به کمک برق و موتور الکترونیکی انجام می‌دهد. فرمان برقی بسیار کم اصطحلاک تر بوده و از لحاظ پیچیدگی ساختاری بسیار ساده تر از یک فرمان هیدرولیکی است. اما همانطور که مشخص است این فرمان برای فعالیت نیاز به برق داشته و در صورت نداشتن برق در خودرو این فرمان بسیار سفت خواهد شد.
فرمان برقی بسیار نرم بوده و به کمک یک انگشت نوزاد هم قابل چرخش است چرا که راننده هیچ نقشی در نیروی وارد شده به لاستیک ها نداشته و در واقع شما با چرخش فقط به فرمان دستور چرخش می‌دهید و مابقی ماجرا توسط موتور الکتریکی رخ می‌دهد. این ویژگی بسیار در راهبری ساده خودرو نقش داشته و برای راننده آسودگی بیشتری را به همراه می‌آورد.
البته یک ویژگی مهم دیگر فرمان برقی قابلیت برنامه ریزی آن بوده به این شکل که میتوان این فرمان و میزان حساسیت و نرمی و سفتی آن را مدیریت کرد. همانطور که در خودرو شاهین شاهد هستیم که در زمان سکون و درجا فرمان بسیار نرم بوده و هر چه سرعت افزایش پیدا می‌کند، فرمان خود را سفت تر کرده تا از انحراف خودرو در اثر خطای سهوی جلوگیری کند.
چرا در خودرو شاهین فرمان سفت می‌شود؟
در پاسخ به این سوال که چرا فرمان خودرو شاهین سفت می‌شود دو فرضیه وجود دارد که به صورت جداگانه هر دو این فرضیه را بررسی می‌کنیم:
حالت اول: سفتی فرمان خودرو شاهین در هنگام حرکت
اگر سفتی فرمان را در زمان حرکت و زمانی که سرعت خودرو شما به بیش از 60 کیلومتر بر ساعت رسیده است را تصور می‌کنید باید بگوییم که این اتفاق طبیعی است. در خودروهایی که از فرمان برقی استفاده می‌کنند برای جلوگیری از انحراف خودرو در زمانی که ماشین با سرعت بالایی در حال حرکت است؛ فرمان خود را سفت کرده و نیاز است راننده با قدرت بیشتری فرمان را به گردش در بیاورد تا موتور فرمان حرکت کند. این اتفاق دقیقا ضعفی بود که در خودروهای هیدرولیکی وجود داشت.
حالت دوم: سفتی فرمان شاهین در حالت درجا و سکون
اگر خودرو شاهین شما در حالت درجا سفت شد و فرمان بسیار سخت و با زور زیاد چرخش کرد مشکل از جعبه فرمان برقی خودرو شماست. در این حالت چند احتمال وجود دارد که به ترتیب پیشنهاد می‌کنیم این موارد را بررسی و چک کنید:
دلیل اول: عدم اتصال سیم منفی فرمان برقی خودرو شاهین: فرمان برقی شاهین یک سیم اتصال بدنه دارد که در پشت کاور کنار کلاچ خودرو شاهین قرار دارد. کاور را باز کرده و از اتصال محکم سیم منفی به پیچ اتصال بدنه مطمئن شوید. پیش از این اطلاعیه ای برای همین مشکل توسط سایپا منتشر شد که می‌توانید در صفحه فراخوان های فنی خودرو شاهین مشاهده کنید.
دلیل دوم: سوختن فیوزهای کنار باتری: در خودرو شاهین شاهد سه فیوز کنار باتری هستیم که روی قطب مثبت باتری نصب شده است. این فیوزها تحت تاثیر شرایط مختلف ممکن است سوخته شود که در این حالت می‌توانید با مشاهده فیوزها و بررسی آن ها از سلامت فیوزها مطمئن شوید. در صورت نیاز به تعویض فیوزها ما در شاهین لوکس این محصول را برای شما عرضه کرده ایم و با مراجعه به فروشگاه اینترنتی شاهین لوکس می‌توانید پک فیوز دو پایه کنار باتری خودرو شاهین را خریداری کنید.
دلیل سوم: قطعی برق یا خرابی فرمان برقی: که در این حالت پیشنهاد می‌کنیم به نمایندگی مجاز یا یک متخصص فرمان برقی مراجعه کنید تا این مورد با دقت بررسی و برطرف شود.